Houden van de aarde - Michiel Rietveld

Respectvol omgaan met landbouw, voeding en milieu.

"Wanneer het antwoord op de vraag 'Waarom werkt dit zo?' niet op voorhand beperkt dient te blijven tot de weegbare, meetbare en telbare verschijningsvormen, dan brengt deze vraag je steeds dichter bij de grote verbanden, die grootse inzichten in samenhangen opleveren, alsmede enthousiasme en eerbied voor de wijsheid die in de werkzaamheid van de natuur verborgen ligt. Een wijsheid die voor iedereen te ontdekken is."

In dit boek word je daadwerkelijk meegenomen doorheen grootse inzichten en samenhangen in landbouw, voeding en milieu. Waarbij duidelijk wordt dat ze een onlosmakelijk geheel vormen.

Dat dit alles niet verwordt tot een zwaar en intellectueel verhaal, wil ik toeschrijven aan de 'bevlogen docent' die Michiel Rietveld ongetwijfeld is, die zijn leerlingen stap na stap in het onderwerp binnenleidt en begeleidt. En die nooit vergeet om na een groots (kosmisch) beeld weer op aarde te landen.

De bron voor zijn boek is de landbouwcursus van Rudolf Steiner, de inspiratiebron voor de biologisch-dynamische landbouw. En ook hier splitst hij deze cursus op in vele 'stepping-stones' waardoor je als lezer gemakkelijk(er) de gedachtegangen mee kunt volgen. Hier voegt hij dan ook nog recente informatie aan toe en heel wat ervaringsmateriaal.  

Het eerste hoofdstuk 'Geschiedenis met het oog op morgen.' begint zo: "In dit hoofdstuk zal ik de verschillende ontwikkelingen uit het verleden beschrijven voor zover ze een rol spelen in de manier waarop wij heden ten dage naar de natuur kijken en haar  agrarisch verzorgen."  Waarna je een schitterend beeld krijgt van de ontwikkeling in de gangbare landbouw en hoe daaruit als reactie de biologische landbouw zich ontwikkeld heeft. Vooral de beschrijving van het soort denken dat daarbij meespeelt, is zeer verhelderend.

'Leren lezen in het boek der natuur' bouwt op dat inzicht in het denken verder, wat uiteraard een bepaald mens- en wereldbeeld oplevert, en leidt tot oa. een paragraaf die heet 'chemie anders bekeken', waar hij uitgebreid ingaat (maar anders dus) op de elementen koolstof, stikstof, zuurstof, ea.

Een derde deel behandelt de orgaansystemen van de aarde,  met de bedoeling om uit het inzicht in deze systemen een vergroot milieubesef te grondvesten.

Dit leidt dan tot deel vier 'Bodemprocessen  in het grote geheel' waarmee we volop in de landbouw terecht komen (met teksten over kiezel en kalk, composteren, regenwormen enz).

'Het verzorgen van levensprocessen' is de volgende stap, met een zeer uitgebreide behandeling van de preparaten zoals ze ingezet worden in de bio-dynamische teeltwijze.

Met de beschrijving van de 'Bedrijfsindividualiteit' volgt een soort synthese van wat vooraf ging(met een kijk op ziekten en plagen, maar ook op de plaats van de dieren op een bedrijf).

Het hoofdstuk 'Voeding voor lichaam, ziel en geest' vormt het slotstuk. Daarin staat volgende zin: 

"Nu zijn we toe aan een landbouw en een voeding waar het gaat om lichtkwaliteit in al haar nuances. Een voeding die de mens helpt waardig de verantwoordelijkheid te dragen voor de natuur, de wereld, de medemens en ook de eigen ontwikkeling."

Geachte lezer, dit is een groots boek naar opzet én inhoud. Een weldoend en toekomstgericht wereldbeeld komt voor ons te staan, waarin aarde en mens hun terechte plaats heroverd hebben.

John Van Thieghem