Voor de negende keer in de geschiedenis van Landwijzer zijn we in maart 2020 gestart met een startersopleiding voor (ver)nieuwe(nde) natuurlijke imkers. De opleiding is een traject van 10 lesdagen met 3 theoriedagen, 7 praktische lesdagen op de bijenhal en 1 terugkomdag waar beide groepen elkaar ontmoeten en het afgelopen seizoen evalueren. De starterscursus gaat door op 2 locaties in Vlaanderen (Zelem & Gooik).
De algemene gezondheid van de bij is op wereldvlak in een complete staat van onrust en dat is niet iedereen ontgaan: want dit jaar konden we starten met 2 complete startersgroepen met in totaal 24 cursisten. Aangezien we in de opleiding al snel vorderen richting praktische lesdagen op de bijenstand houden we de groepen graag beperkt.
Ter voorbereiding van deze opleidingscyclus hebben we via een lesgeverscursus het lesgeversteam gevoelig kunnen uitbreiden tot een ploeg van 5 docenten. De uitbreiding van dit team liet zich merken in de dubbele begeleiding op de praktijkdagen & de extra inbreng van inhoudelijke visie op de wereld van de bijen. Dat laatste is evenzeer een deugd alsook een uitdaging gebleken waar we met ons allen werk hebben moeten maken van wat het betekent om natuurlijk bijen te houden.
Het is ook voor het eerst dat we met onze startersopleiding natuurlijk imkeren in de regio Limburg geland zijn met een nieuwe bijenhal die we mochten plaatsen op de biologische boomgaard ‘Den Boogerd’ in Zelem. Zo koppelen we de praktijk van de bij aan de praktijk van de bio-landbouw.
De Covid-19 lockdown zorgde helaas voor een langgerekte pauze en zette het originele programma bijna helemaal op de helling. Dankzij de medewerking van de docenten en de cursisten hebben we via een videoles en enkele zomerlessen toch een stevige inhaalbeweging kunnen maken richting het einde van het bijenseizoen. Naar het einde toe hebben we kennis gemaakt met de moeilijkheden om bijenvolken klaar te houden voor de winter. Mits enkele aanpassingen in de maand september hopen we dat deze bijenvolkeren de winter kunnen doorkomen.
In september hebben de beide groepen elkaar kunnen ontmoeten op de samenkomdag waar het afgelopen seizoen geëvalueerd en afgesloten werd. Het was op deze dag ook mooi om zien wat de cursisten na hun opleiding konden terug geven aan Landwijzer: met positieve klanken voor de lesgevers en hoe alles, ondanks de coronapauze, in het werk gesteld is werd om het geplande curriculum toch waar te maken. Maar ook met nieuwe inzichten over hoe we bv. onze educatieve standen nog meer op maat van de cursus kunnen beheren.
Siebe Keirse (organisator voor Landwijzer VZW
Getuigenis van cursist
Als afsluiting laten we een cursist aan het woord over hoe de opleiding voor hem verlopen is:
"Voor mij was een bij een donzig, zwart-geel vliegend insect. Eventueel een pot honing of een pijnlijke bijensteek, maar is dat ook alles? Het gedrag van de bijen gefascineerd me zo, dat ik op zoek ging naar een cursus. Daar vond ik een overaanbod en iedere cursus heeft zijn eigen strekking.
De cursus van Landwijzer “natuurlijk imkeren” had een visie die me aansprak. In de cursus staat de bij namelijk centraal en wij zijn er om haar te ondersteunen, te helpen. We gebruiken geen chemische middelen en de bijen overwinteren op eigen honing enz... Ik schrijf me in en na lang en ongeduldig wachten, krijg ik eindelijk een plaatsje in “Den Boogerd” groep.
Op de eerste lesdag zien we een diverse groep van deelnemers maar ondanks onze verschillen groeien we uit tot een mooie groep die begaan zijn met de bijen. De theorie gaat er vlot in en we worden vakkundig begeleid door Geert Groessens, Bjorn Lefevre, Eric Goris en Joep Fourneau .
Intussen zijn door Corona de lessen gestopt, maar ondanks dit geven de leraars het beste van zichzelf en via live-streaming krijgen we een “eerste beeld” in de kast en van een bijenhal. In juni is het eindelijk zover en hebben we onze eerste praktijkdag op biologische boomgaard Den Boogerd in Zelem waar een 5 tal bijenkasten staan.
Het jaar vordert en ik leerde via een andere cursus reeds de vorm van Varroa-bestrijding kennen via de inzet van roofmijten. Later werd dit in de cursus van Landwijzer geïntroduceerd. Dus geen chemisch gedoe voor Varroa, want ook hier heeft de natuur een oplossing voor en deze methode komt uitvoerig aan bod in de cursus. Ook valt tijdens de les het begrip van Varroa-resistente bijen. Dat is iets wat mij enorm boeit en aanspreekt, en in combinatie met roofmijten geloof ik dat dit het bijenlandschap wel eens op een positieve manier zou kunnen beïnvloeden.
Men zegt dat als je 3 imkers aanspreekt, men 3 verschillende methodes hoort.
Maar ik geloof dat imkers veel van elkaar kunnen leren en in overleg de best mogelijke oplossingen kunnen vinden om samen “de bijen” terug gezond te maken. De bij is voor mij niet alleen een landbouwdier, maar een vrij organisme, dat ons respect verdient en een meerwaarde geeft in ons dagelijks leven."
Rudi Van Camp (cursist landwijzer Natuurlijk imkeren 2020)
Meer info over de cursus natuurlijk imkeren vind je op https://www.landwijzer.be/natuurlijk-imkeren.
In januari gaat er een volgende editie van start, wie interesse heeft kan zich alvast inschrijven op de interesselijst.