Een mooie combinatie
Emile Dumon (21 jaar) beëindigde net het 2,5-jarige Leertraject Bio- & BD-landbouw van Landwijzer, en start Natuurlijk Fruit, een zelfoogstboerderij in Heverlee.
In het vijfde en zesde middelbaar studeerde hij natuur- en groentechnische wetenschappen en als een logisch gevolg startte hij de bachelor groenmanagement. Maar al snel bleek het niet echt iets voor hem: hij vond het te theoretisch, miste de praktijk en besefte dat hij geen ‘manager’ in groenbeheer wou zijn, maar ook niet zijn hele leven louter natuurbeheerder of tuinman. Hij wist niet goed welke richting hij uit wilde: boomchirurg, boswachter, of toch boer? Tot zowel zijn buurvrouw als een vriend hem wezen op het leertraject van Landwijzer: “Ik was meteen enthousiast toen ik me informeerde. Voor mij biedt zowel de opleiding van Landwijzer als de stiel van bioboer de combinatie die me goed doet: praktisch én theoretisch, observeren én bijsturen, werken aan een gezonde bodem én voedsel produceren, natuur én landbouw.”
“Mijn ouders waren sceptisch, ze zagen me liever een officieel erkende opleiding volgen. Maar ik zette door: dit wou ik echt! Gaandeweg hebben mijn ouders gezien hoe professioneel de Landwijzer-opleiding is. Mijn moeder is zelf docent op de hogeschool en ze is erg onder de indruk van de persoonlijke begeleiding: zowel stagebegeleiding voor teelttechnische of financiële verdieping, als intervisie waarbij we op persoonlijk vlak worden begeleid. Dat kom je in weinig opleidingen tegen! En mijn ouders zien waar ik nu na het leertraject sta, ze geloven in mijn plannen en komen regelmatig helpen.”
“Van bij het begin van het leertraject drukken ze je op het hart dat je moet leren voor je eigen belang, in plaats van dat het moet van hogerop, voor examens en punten. En zo heb ik het ook ervaren: ik vond het veel makkelijker om op mijzelf nog iets te herbekijken en me er verder in te verdiepen, omdat ik inzag dat ik anders te weinig wist om goed te kunnen boeren.”
Leren voor jezelf en leren van elkaar
“Veel docenten zijn zelf boer of boerin, en maken de link met de praktijk heel direct. Die mooie wisselwerking tussen theorie en praktijk werd versterkt door lessen op landbouwbedrijven, opdrachten die we meekregen, en de uitwisseling met de stageboeren: vaak vroegen ze wat we die week in de les geleerd hadden en dan gaven ze hun visie en lieten me hun praktijk zien en ervaren. Zo begreep ik het vaak dieper en blijft het me beter bij.”
“Van bij het begin van het leertraject drukken ze je op het hart dat je moet leren voor je eigen belang, in plaats van dat het moet van hogerop, voor examens en punten. En zo heb ik het ook ervaren: ik vond het veel makkelijker om op mijzelf nog iets te herbekijken en me er verder in te verdiepen, omdat ik inzag dat ik anders te weinig wist om goed te kunnen boeren.”
“De lessen bedrijfsbeheer in het laatste half jaar vond ik ontzettend fijn en boeiend. Iedereen werkte aan zijn eigen financieel plan, en in de lessen ging de docent dieper in op onze vragen en de problemen waar we op botsten. Zo leerde ik ook echt veel van de vragen van anderen.
In het begin vond ik het raar om de jongste te zijn en medecursisten te hebben die veel ouder waren. Maar gelukkig zag ik al snel hoe relatief dat was, omdat we dezelfde motivatie deelden. Er was een groot gemeenschapsgevoel tussen de cursisten, we leerden van elkaar en leefden mee met elkaars plannen en hielpen elkaar door ideeën en contacten uit te wisselen. We hadden dezelfde motivatie, maar vaak andere ideeën en plannen, en een andere achtergrond. Er heerste veel openheid, interesse en begrip. Je mocht anders zijn en iedereen kreeg advies op maat. Daar heb ik veel van geleerd.”
Realistisch en rendabel boeren
“Op verschillende vlakken heeft Landwijzer mijn beeld op de landbouw veranderd en verdiept.
In het middelbaar leerde ik dat pesticiden, herbiciden en kunstmest een noodzakelijk kwaad is in de landbouw. Bij Landwijzer leerde ik in de lessen en door zoveel praktijkvoorbeelden dat je wel echt samen met de natuur kan boeren, en met minder externe input van stikstof.
Mijn grootvader boerde vroeger deeltijds, en heeft me als kind laten proeven van het boerenleven. Maar ik leerde van hem ook dat het erg moeilijk is om een volwaardig inkomen uit de landbouw te halen. Op mijn eerste stagebedrijf in de fruitteelt, maakte ik kennis met creatieve ideeën om je verkoopstrategie te ontwikkelen, door bijvoorbeeld een beheersovereenkomst of door in te zetten op sapfruit. Op een zelfoogst-groentebedrijf zag ik hoe een vaste klantengroep de boerderij levendig houdt en voor waardering, vertrouwen en vaste inkomsten zorgt. Dat mijn plannen rendabel kunnen zijn, becijferde ik zelf in mijn financieel plan.”
“Ik heb bij Landwijzer ook veel realisme meegekregen. Al van voor de opleiding heb ik veel interesse in permacultuur en de visie van Mark Shepard op herstellende landbouw. Mijn stageboer die ook docent fruitteelt is, maakte me bewust van voldoende opbrengst en welke belangrijke rol je daar als fruitboer in hebt, door voldoende aandacht voor je gewassen en producten, door een goede snoei, het onkruidvrij houden van je stroken en een goede bemesting.
Hij heeft me ook ontzettend geholpen bij het realistisch bekijken van welke fruitsoorten we hier zouden aanplanten, en hoeveel van welke soort, rekening houdend met opbrengsten, tijdsinvestering, afzetmogelijkheden en dus mogelijke inkomsten.”
“Toen ik startte met het leertraject, had ik vooral veel zin om iets in de biolandbouw te doen, en nu, tweeënhalf jaar later, kan ik Natuurlijk Fruit starten met een plan en vertrouwen. Ik weet dat het mogelijk is, maar ik zal het zelf moeten waarmaken. Dat ik weet bij wie ik terecht kan om nog raad te vragen, dat stageboeren en docenten in me geloven, en zoveel mensen supporteren, geeft me ook vertrouwen.”
Natuurlijk Fruit
Nu is Emile gestart met Natuurlijk Fruit, een zelfoogstboerderij in Heverlee. Dat doet hij niet alleen, maar samen met Axel, een oud-leraar van Emile die 5 hectare grond ter beschikking heeft. Vorig jaar groeven ze swales (greppels) om erosie tegen te gaan op hun glooiende akker, en plantten ze bessenstruiken en laagstambomen op 1,4 hectare grond. Daarnaast telen ze ook groenten op 25 are. Vanaf voorjaar 2020 kunnen mensen er terecht om zelf rode, witte en stekelbessen, frambozen, aardbeien, rabarber, en diverse groenten te oogsten. En tussen de struiken zullen eenden en kippen helpen om insecten en onkruid in bedwang te houden. “Kende ik Landwijzer al in het middelbaar, dan was ik meteen begonnen! Ik heb er ontzettend veel geleerd en ben op vele vlakken gegroeid. Toen ik startte met het leertraject, had ik vooral veel zin om iets in de biolandbouw te doen, en nu, tweeënhalf jaar later, kan ik Natuurlijk Fruit starten met een plan en vertrouwen. Ik weet dat het mogelijk is, maar ik zal het zelf moeten waarmaken. Dat ik weet bij wie ik terecht kan om nog raad te vragen, dat stageboeren en docenten in me geloven, en zoveel mensen supporteren, geeft me ook vertrouwen.”
“Jonge mensen die ervan dromen boer of boerin te worden, zou ik echt aanraden naar een infomoment van Landwijzer te gaan en een voorstage te doen: is dit werk dat je graag doet, start het leertraject dan! En mocht je er gaandeweg toch achter komen dat je geen boer of boerin wil worden, dan is het zeker geen verloren tijd geweest: je leert er zoveel dat je zeker nog zal kunnen gebruiken in je leven en je werk!”
“Ik hoop dat we hier op Natuurlijk Fruit jaar na jaar groeien, en dat we binnen enkele jaren een goeddraaiende zelfpluk hebben, met een groot aanbod aan fruit, noten en groenten, dat we een vaste klantengroep hebben opgebouwd en het hier een plek is waar mensen elkaar ontmoeten en mee komen boeren, en dat we met de hulp van extra mensen nog kunnen uitbreiden met schapen en schapenzuivel bijvoorbeeld. Iedereen is van harte welkom!”
Meer weten over het bedrijf van Emile: www.natuurlijkfruit.be en www.facebook.com/natuurlijkfruit
Foto’s: Kaat Heynen
Tekst: www.gloedgloed.be
Mei 2020
Lees meer over het leertraject van Landwijzer, vraag de infobrochure aan en meld je aan voor een info-avond