“Landbouw & Spiritualiteit”
Naar jaarlijkse traditie komen begin februari uit de hele wereld biodynamische boeren, -verenigingsmedewerkers, -trainers, -adviseurs en geïnteresseerden samen in Dornach bij Basel voor de internationale biodynamische winterconferentie. Die droeg dit jaar als thema ‘Landbouw en Spiritualiteit’. Er waren bijna 900 aanwezigen, een uitzonderlijk grote opkomst. We hebben er ons samen verdiept in de vraag hoe we het dagelijks werk in de landbouw, waarin je vaak tastbaar ervaart dat er meer is tussen hemel en aarde dan het zichtbare, meetbare en weegbare, kunnen verbinden met een spirituele houding tav bodem, plant, dier, medemens en de landbouwbedrijfsorganisme. Het werd in alle opzichten een zeer inspirerende conferentie. Met 18 Vlaamse deelnemers uit de entourage van Landwijzer namen we eraan deel en we zagen dat het goed was …
Een conferentie met een breed aanbod …
De 4-daagse winterconferentie in Dornach kent gewoonlijk een min of meer vast dagverloop.
‘s Morgens is er eerst een inhoudelijke opmaat rond het jaarthema en daarna volgen enkele getuigenissen van boeren en onderzoekers uit alle delen van de wereld, die persoonlijke ervaringen hebben met dat thema. Dat leverde weer heel inspirerende presentaties op van mensen die daadwerkelijk subtiele krachtwerkingen, energetische processen en invloeden uit andere dimensies ervaren en inzetten.
Vervolgens zijn er workshops, kunstzinnige activiteiten en vakgroepbijeenkomsten, die ook na de middagpauze door lopen. De grote keuze die daarin wordt aangeboden, maakt het mogelijk om in kleinere groepen 3 dagen na elkaar intens te werken aan een concreet aspect. Na deze meer actieve werkvormen volgt dan opnieuw een bijdrage van een spreker in de plenaire zaal.
Na het avondmaal wordt de dag afgerond met een kunstzinnige voorstelling of een baanbrekende presentatie. Heel bijzonder dit jaar was de muzikale opmaat en afsluiter, ’s morgens en ’s avonds, met stukjes vioolconcert, die de ingetogenheid versterkte, die past bij de verdieping in de relatie tussen spiritualiteit en landbouw.
Doordat we met de Vlaamse groep verbleven in een huis dichtbij het Goetheanum, het conferentiecentrum waarin & waarrond alles doorgaat, konden we ’s ochtends en na het avondprogramma ook onderling nog uitwisselen, napraten en bijpraten. Dat alles leverde een rijk gevuld programma op met veel voeding voor lichaam, ziel en geest en heel wat mogelijkheden tot inspirerende contacten.
Twee impressies
De innerlijke weg naar en in een hogere wereld – Koen Dhoore
Vermoedelijk heeft het thema van deze landbouwconferentie – wegen naar het geestelijke in de landbouw – aanvankelijk hier en daar wel wat terughoudendheid gewekt. Niet geheel ten onrechte, want voor je het weet zweeft een dergelijk thema ergens in een abstracte wolk vele meters boven de grond. Maar dat was in geen geval de bedoeling van deze conferentie, en Jean-Michel Florin, één van de coördinatoren van de internationale BD-landbouwhogeschool in Dornach, liet daarover in zijn openingstoespraak dan ook niet de minste twijfel bestaan : “Als de zintuiglijke waarneming de absolute norm is voor de werkelijkheid, dan zou dat onder meer betekenen dat in een muziekstuk de stille intervallen tussen de tonen geen betekenis hebben ? Dat hier in de grote zaal van het Goetheanum vandaag meer dan negenhonderd deelnemers aanwezig zijn, is enkel mogelijk omdat minstens nog eens zoveel mensen thuis gebleven zijn om tijdens de conferentie voor de boerderijen te zorgen. Die mensen zijn hier niet zichtbaar voor het oog, en dus zonder belang, of misschien zelfs onbestaand ?”
Het boven-zintuiglijke, dat vandaag door sommigen met zoveel wantrouwen wordt bejegend, blijkt vaak zo verrassend reëel, praktisch en dichtbij dat we ons afvragen hoe we er zo achteloos aan voorbij kunnen (blijven) gaan. Tijdens de conferentie kwamen dag na dag, in toespraken, getuigenissen en workshops, en natuurlijk ook in talloze wandelganggesprekken, steeds weer nieuwe voorbeelden daarvan aan het licht.
Behalve de inhoudelijke inspiratie – vele tientallen oneliners waar we nog jaren kunnen over mediteren, maar die ons hier te ver zouden leiden – zijn mij vooral twee dingen opgevallen.
Het eerste is de ongelofelijk eensgezinde begeestering en bezieling die van dit thema is uitgegaan naar zoveel sprekers en deelnemers. Zelden een bijeenkomst meegemaakt waar het zo zinderend en diepgaand ging over samen-mens-worden-aan-de-landbouw.
Het tweede dat mij zal bijblijven : het geestelijke is niet ver en hoog van ons vandaan. De toegang tot de geestelijke wereld is vlakbij, zit in de mens zelf, in het gevoel. In het gevoel waarmee we in alle wisselende omstandigheden van ons leven de schepping tegemoet treden : nu eens in deemoed en bescheidenheid, dan weer met ontzag en dankbare verwondering.
De verbinding tussen het zintuiglijke en het bovenzintuiglijke – Geert Iserbyt
Een heel boeiende voordracht was voor mij de presentatie waarin een Duitse onderzoeker schetste hoe we kunnen omgaan met de relatie en verbinding tussen wat we zintuiglijk waarnemen en wat we bovenzintuiglijk ervaren. Het zintuiglijke is dat wat we met onze alledaagse zintuigen kunnen waarnemen: het zicht-, meet- en weegbare in de materiële wereld om ons heen. Het bovenzintuiglijke kunnen we evenzeer waarnemen, maar dan wel met vermogens die zelf een veel minder zichtbare verankering hebben in ons fysiek lichaam. Het onderzoeken van de relatie tussen beide vergt dus in eerste instantie dat we ernstig nemen dat we bovenzintuiglijke waarnemingen hebben en dat we die waarnemingen ook kunnen (leren) objectiveren. Die bovenzintuiglijke waarnemingen zijn er overigens niet enkel van dingen buiten onszelf. Ook in onszelf doen we continu bovenzintuiglijke waarnemingen; wat anders is immers bijv. een gedachte ?
In onze zintuiglijke waarnemingen van de wereld om ons heen (of de waarnemingen en informatie die we via apparatuur kunnen vastleggen) zijn we beperkt door de fysieke grenzen; in bovenzintuiglijke waarnemingen zijn we veel minder beperkt en spelen ruimte en tijd een heel andere rol.
Cruciaal in het samenspel van de zintuiglijke en bovenzintuiglijke realiteit is de vaststelling dat wij geen toeschouwer zijn van die werkelijkheid, maar ze voortdurend zelf mee creëren of bepalen. Dat is ook wat in de quantumfysica blijkt: hoe wij de wereld om ons heen waarnemen, bepaalt mee het resultaat van die waarneming. Maw wanneer we enkel met zintuiglijke instrumenten de wereld om ons heen onderzoeken, zullen we ook enkel een materiële wereld waarnemen. En dat herinnerde me aan de quote die ik enkele jaren geleden op een eerdere BD-winterconferentie oppikte: “Your reality is a function of your awareness” (Je werkelijkheid wordt bepaald door je bewustzijn).
Dit inzicht is sindsdien voor mij een dagelijkse realiteit geworden, die ik overal om me heen herken. Het vraagt moed en verantwoordelijkheid om vanuit dit bewustzijn te leven en naar het leven te kijken, maar het opent ook wijdse horizonten waar de zintuiglijke en bovenzintuiglijke werelden elkaar ontmoeten.
Diezelfde ontmoeting tussen het zintuiglijke en het bovenzintuiglijke oefenden we op de conferentie in één van de workshops, waarin het (leren) waarnemen van de organisatiekrachten van een organisme geoefend werd. Men kan dat ook levenskrachten, vormkrachten of een energieveld noemen. Het zijn de krachtwerkingen die een organisme samen houden en die niet in de materie zelf zitten opgesloten maar er wel mee verbonden zijn. Door gerichte oefeningen konden we in eerste instantie zulke energetische werkingen in onszelf leren waarnemen. Vervolgens oefenden we dat ook bij de waarneming van het energieveld van een oude eik op het terrein van het conferentiecentrum (zie foto). Door zo in de concrete praktijk zowel zintuiglijke als bovenzintuiglijke waarnemingen objectiverend te oefenen, wordt het ook mogelijk om in de dagelijkse praktijk van de landbouw beide werelden te verbinden. En dat is precies wat de biodynamische landbouw nastreeft.
Met het oog op de toekomst…
Aan het eind van de conferentie werd het thema voor volgend jaar bekend gemaakt. Dat sluit aan bij de actualiteit die niet enkel de landbouw, maar stilaan de hele wereld beheerst: de klimaatverandering. Ook hier zal het zeker niet enkel gaan over de zicht- en meetbare aspecten van de koorts die onze planeet doormaakt en evenmin enkel over de fysieke acties die we naar aanleiding daarvan kunnen ondernemen.
Zeer bemoedigend was ook de oprichting van een nieuwe wereldwijde federatie van biodynamische verenigingen, bewegingen en samenwerkingsverbanden. De opdeling die in de loop der jaren was ontstaan tussen enerzijds de verdiepend werkende biodynamische verenigingen en anderzijds de meer op de markt en de handel gerichte Demeter-associaties, wordt hiermee opnieuw samengebracht in één overkoepelende federatie, wereldwijd. De oprichting daarvan werd plechtig bezegeld voor de verzamelde aanwezigen. Hierdoor wordt ook een meer gelijkwaardige samenspraak mogelijk tussen de BD-bewegingen uit alle werelddelen; daar waar tot nu toe de Europese invloed nog vrij groot was.
From here to eternity and back to reality…
Naar goede gewoonte wordt de conferentie op de laatste avond afgesloten met een feest. De traditie wil dat de cursisten van de Franse tegenhanger van Landwijzer die avond vorm geven en dat doen ze vaak heel creatief. Een optreden met zang en dans gaat zo feilloos over in een collectief dansfeest met zowel live-muziek als uitnodigende dansmuziek uit alle werelddelen.
Met een verwarmd hart en een helder hoofd keerden we op zondag terug naar Vlaanderen. We hadden daar 4 prachtige, rustige, zonnige dagen meegemaakt en vernamen in eerste instantie met ongeloof dat het in Vlaanderen wild aan het stormen was en dat auto- en treinverkeer vermoedelijk verstoord zouden zijn. Naarmate we de Vlaamse vlakten opnieuw naderden, werd duidelijk hoe krachtig de wind hier te keer ging en belandden we weer hals over kop in onze dagelijkse realiteit.
Maar bij aankomst in de vlakte blijft het uitzicht vanop de berg een herinnering die ons dagelijks werk blijft inspireren…
Ook geïnteresseerd om iets mee te pikken van de impuls van deze conferentie?
In een kort filmpje krijg je een impressie van deze internationale conferentie. Het geeft een mooi beeld van de inspirerende kracht die ervan uitging.
De getuigenissen in het filmpje zijn in het Duits en Engels. Versta je geen Duits, stel dan eerst even onderaan het beeld via 'Instellingen' de ondertiteling in op 'Engels (Verenigd Koninkrijk)'
Wil je live een uitwisseling over deze conferentie meemaken?
Op dinsdag 31 maart komen we ’s avonds, van 18 tot 22 u, in het Scoutshuis in Antwerpen samen met een aantal mensen die aan deze conferentie hebben deelgenomen. We vertellen wat meer over de inhoud van de lezingen en workshops die we daar konden meemaken en wat we daar zelf van meedragen. Deze bijeenkomst staat open voor alle geïnteresseerden. Meer info vind je hier.
Meer weten over biodynamische landbouw? Bekijk hier ons cursusaanbod.