Reeds 10 jaar organiseren we bij Landwijzer een beginnerscursus in het Natuurlijk imkeren.
Dit verhaal heeft doorheen die jaren al verschillende vormen aangenomen. Dat is niet omdat wij wispelturig zijn - onze missie blijft ook na 25 jaar ongewijzigd de maat aangeven - maar wel omdat deze opleiding een gecompliceerde samenhang is van ongeoefende inzichten, nieuwe leerstof en de constante ontwikkeling van visie in een jonge sector.
In deze manier van imkeren, waarbij we zo weinig mogen willen ingrijpen in het leven van de bij, moeten we als opleidingscentrum bovendien zelf educatieve bijenstanden uitbaten. Dat zorgt ervoor dat deze vorming helemaal verbonden is met de levende context van de bij en de natuur.
In die 10 jaar hebben we ons aanbod op dit terrein enkel maar kunnen ontwikkelen door de mensen die we hebben leren kennen, de talloze kostbare samenwerkingen en de cursisten die ons geassisteerd hebben in het verwerven van sterkere inzichten op pedagogisch vlak. Hun feedback is hierbij steeds van goudwaarde.
Als organisatie moeten we daarom dankbaarheid uitspreken voor iedereen die de afgelopen jaren op ons pad gekomen is, zowel voor als achter de schermen, en ons gemotiveerd & gevraagd heeft om dit werk verder te zetten. Daar horen ongetwijfeld ook mensen bij die ooit eens ontgoocheld zullen geweest zijn, maar dan weer getoond hebben dat we leerpunten best als een uitdaging kunnen opvatten. Die kansen hebben we ook nodig gehad zodat wij iedereen zo goed mogelijk op weg kunnen helpen die de verstoorde relatie tussen de mens, natuur & bij in eigen beheer wil herstellen.
De bijen leiden de natuurlijk imkers, en je zou bijna kunnen stellen dat zij zelf ook een hand hebben in hoe we deze opleiding verder vormgeven.
We spenderen in dit traject steeds meer tijd aan waarnemingsgericht oefenen. Deze observaties schrijven we neer zodat ze ons tijdens de volgende inspectierondes kunnen leiden naar betere beslissingen. Elke cursist wordt in dit proces uitgenodigd om een persoonlijke reflectie te maken en uit te zoeken welk type natuurlijk imker hij of zij is.
De verdere omschakeling naar een tweejarig beginnerstraject is dan ook bedoeld om dit proces op verschillende lagen (verkennend & verdiepend) voldoende tijd te geven.
Ondanks de natte en koudere zomer dit jaar houden onze bijen zich voorlopig sterk. Van de circa 12 volkeren die momenteel op de educatieve bijenstanden verspreid staan is er voorlopig slechts 1 volk dat het niet gehaald heeft. Het zwaarste werk moet nog komen, maar nu rest ons enkel vertrouwen te hebben in een verdere vlotte inwintering.
Graag geven we nog getuigenissen mee van onze zorgimker in Zelem, een eerstejaars- en een tweedejaarscursist over het afgelopen jaar.
Siebe Keirse (cursusorganisator)
Joep, lesgever en zorgimker op de educatieve bijenstand in Zelem
Sinds de eerste les heerste er in de groep een open & warme sfeer, iets wat nadien enkel maar sterker werd. Gelukkig konden we dit jaar de voorjaarsontwikkeling van de bijen vanaf de start van het seizoen live op de bijenstand volgen. Voor velen was dit de eerste ontmoeting met een bijenvolk: spannend, maar o zo fascinerend.
Doordat er best wel wat verschil zit in hoe bijenvolken zich ontwikkelen in het voorjaar konden we veel leren, observeren, interpreteren uit die verschillen en kijken welke ingrepen we als natuurlijk imker konden overwegen. Al gauw gingen de cursisten daar zelf mee aan de slag en controleerden ze zelfstandig de bijenvolken.
Hét hoogtepunt van het jaar was ongetwijfeld een bijenzwerm die bij aankomst tijdens een van de praktijklessen in mei in een perenboom hing! Wat een voorrecht om dit te kunnen meemaken. De zwerm werd 'geschept' door de cursisten en enkele dagen erna konden we ze een nieuwe bijenwoning aanbieden op de bijenstand.
Het koude regenachtige weer in mei en augustus heeft van 2021 geen eenvoudig jaar gemaakt. Dat maakte dat sommige volken nog een duwtje in de rug nodig hadden om klaar te geraken voor de winter. Ook in het natuurlijk imkeren leren we samen met de cursisten in te schatten wat de volken nodig hadden, en hoe we dat op een zo natuurlijk mogelijke manier kunnen voorzien.
Verschillende cursisten zijn tijdens de opleiding al gestart met het houden van een bijenvolk. En in een door hen zelf aangemaakte WhatsApp groep werden dagelijks vragen gesteld en prachtige foto’s & filmpjes gedeeld. Wat een luxe om zo'n gemotiveerde en fijne groep doorheen het jaar te mogen begeleiden.
Dirk (cursist eerste jaar)
Ik had me op voorhand ruim ingelezen en zo enkele theoretische inzichten verworven. Maar tijdens de cursus werd de verwondering groter en de beleving steeds intenser door de bijen te kunnen zien, voelen en ruiken. De veelheid aan docenten met elk hun eigen invalshoek, met groot respect voor elkaars visie, vond ik een enorme rijkdom om als cursist te ervaren. Zo ondervinden we dat er niet één unieke kijk op het natuurlijk imkeren bestaat maar er verschillende benaderingswijzen naast elkaar aanwezig kunnen zijn. Als cursist kom je in contact met dit breed spectrum en word je aangemoedigd daar op persoonlijk niveau jouw eigen weg in te zoeken.
We moesten ons jammer genoeg af en toe schuldig maken aan het inbreken in de bijenkasten. En als natuurlijk imker ben je toch vooral op zoek naar een manier van imkeren waarbij je zo weinig mogelijk moet ingrijpen. Maar dat gebeurde steeds met respect.
De groep was divers, met warme contacten en een goede sfeer onderling. Het was zonde dat er enkelen afgehaakt hebben, maar ik ben er zeker van dat er contacten zullen zijn die we blijven onderhouden. Ik kon het ook sterk waarderen dat de organisatie er een punt van gemaakt heeft om maximaal in te zetten op live lessen. Imkeren kan je niet vanachter een computer.
Als ik nog één hoogtepunt moet noemen dan is de lesdag waar we een zwerm hebben kunnen plukken & huisvesten zeker één die zal blijven hangen.
Katherine Engelen (cursiste tweede jaar)
Ik maakte me zorgen in de alarmerende berichten over het verlies van mondiale biodiversiteit in ons landschap en de worsteling van de bij in het bijzonder. Ook naast de moeilijke situatie van andere insecten in ons Belgisch klimaat zoemde een idee al jaren in mijn hoofd.
Hierdoor heb ik een tijd geleden besloten het eerste jaar natuurlijk imkeren te volgen bij Landwijzer, met de bedoeling meer te weten over de mythische bijen en dat overheersend vrouwelijk volk in de natuur. Ik was meteen verknocht met een natuurlijke high die moeilijk te beschrijven valt.
Het tweede jaar, vol met praktijk, sloot goed aan bij mijn ambities.
We kregen duidelijke basiskennis, inzichten en ervaringen die ertoe leiden dat je je eigen methode kan blijven ontwikkelen. De lesgevers hebben als bijenmeester al jaren wijsheid opgebouwd, en dat verreikt.
Nu ik dit in de praktijk van dichtbij beleefd heb, en de honger naar een eigen project verder gegroeid is, hou ik nu bijen in mijn experimententuin “Bloemerin”.
Ik leer nog elke dag, en probeer op deze manier iets terug te geven om onze toekomst te beschermen zodat de toekomst ook nog voor ons is.
Heb je interesse om deze cursus in de toekomst te volgen? Meld je aan als geïnteresseerde voor de beginnerscursus Natuurlijk Imkeren, en we houden je op de hoogte van nieuwe cursusreeksen.