Het zesde mestactieplan loopt eind dit jaar af. Vanaf januari 2023 moet het zevende (MAP7) in voege gaan. De eerste voorstellen voor dit plan zijn vroegtijdig uitgelekt en staan nu ter discussie. Ze baren heel wat (bio)boeren zorgen. Eén van hen is bioboer Jarno Claeys, oud-cursist van Landwijzer, die sinds 2020 in Pittem groenten teelt op zo'n 2,5 ha in vollegrond, tunnels en een serre. Hij schreef er dit opiniestuk over:
Ze draaien de boeren binnenstebuiten. Het nieuwe MestActiePlan (MAP7) ligt open en zorgt voor veel opschudding. Het nieuwe GLB (Gemeenschappelijk LandbouwBeleid) zorgt er reeds voor dat menig veehouder ermee zal stoppen. Nu duwen ze vele akkerbouwer, en zeer zeker biologische akkerbouwers, in de wanhoop.
Het gaat over organische bemesting die sterk teruggeschroefd wordt, terwijl kunstmest, wat wij niet gebruiken, buiten schot blijft. Ze willen zelfs een verbod leggen op het oogsten van o.a. aardappelen na 1 september in bepaalde gebieden (i.e. 75% van Vlaanderen!). Nog strengere controles via bodemstalen, helikopters en satelliet enzovoort.
Ik kan hier een hele uitleg rond geven, maar dan wordt het te technisch.
Het komt erop neer dat nobele doelen als 'waterkwaliteit' misbruikt worden om de landbouw te leiden naar een sterk geïndustrialiseerde en hoogtechnologische sector die volledig in handen is van de overheid.
Gewoon al door te gaan stemmen, geven we ons akkoord om onze voedselzekerheid uit handen te geven.
Dit durf ik zeggen, omdat geen enkele partij ingaat tegen de grote geldstromen naar technologie (gen-, bio-, nano-,...). Omdat geen enkele partij ingaat tegen internationale en mondiale verdragen die bepalen wat de boer hier teelt en spuit. Omdat elke partij op populariteit draait en niet op inhoud. Omdat eigenlijk geen enkele partij nog zeggenschap heeft. België heeft zich unaniem onder de Europese grondwet geschikt. We volgen allemaal de richtlijnen van Europa, die klaarblijkelijk onze nieuwe god geworden is. Want alles wat van Europa komt, lijkt van onze vader te komen die het goed met ons meent. Maar wie stuurt Europa aan?
Het zijn verschillende mondiale adviesorganen, met elitaire leden aan wie we geen stem hoeven te geven.
Deze hiërarchie is al heel lang in de maak en in werking. Instanties als VLM (Vlaamse Landmaatschappij), die o.a. het MAP uitvindt, lijken het goed voor te hebben met onze leefomgeving en zijn daarvoor ook opgericht. Maar eigenlijk werken al deze organen mee aan de kracht van bovenaf om de landbouw en de gewone mensen te knechten.
Voor wie schrikt van de harde taal, licht ik verder toe.
Europa port Vlaanderen aan om 30% van haar oppervlakte tot 'natuur' te bestemmen. Slechts 46% is landbouw bij ons en 6,7% natuur. Ze zullen geen industrie, woonzone, wegen e.d. opofferen voor natuur. De boer zal moeten wijken. Kan je uitrekenen voor welk areaal??
Wetende dat de eigenheid van een land minder en minder belangrijk wordt in een gemondialiseerde wereld, hangen er grote masterplannen uit om Vlaanderen, Nederland, het westen van Duitsland sterk met elkaar te verbinden tot een giga-agglomeratie. De draaischijf, het centrum van Europa...
Landbouw is kennelijk voor ergens anders in de wereld. De politiek kiest duidelijk voor een scheiding tussen mens/natuur/landbouw.
Een geïntegreerd model van voedselsoevereiniteit is dan wel een leuk idee voor jij en ik, maar daar gaat de wereld dus niet heen.
Stadslandbouw, daar wordt toch hard op ingezet? We kennen allemaal het ecologisch verantwoorde, mooi uitziende, zelfvoorzienende idee van daktuinieren. Heel leuk is dat, en ik vind het meer dan logisch dat waar geen straatsteen ligt, er een bessenstruik moet groeien in plaats van een Cotoneaster.
Als je de input van grondstoffen beperkt wil houden, is het echter een onrealistische manier om een stad te voeden. Een stad is net een stad geworden omdat het de 'buiten' rond de stad 'uitgebuit' heeft.
Squaire meter gardening is een leuke hobby maar telt niet als voedselproductie.
Een zelfvoorzienende gemeenschap is een landbouwgemeenschap zoals we hier vroeger gekend hebben; en nog mooiere voorbeelden waren er in India, China, Japan mét hoge bevolkingsdichtheid! Een stad kan nooit zo'n gemeenschap zijn.
De groene schijn van stadslandbouw geeft de overheid vrij spel om verder in te zetten op bv. 'dakserres'. Dit zijn grote serres op bedrijfsgebouwen met een enorme input van energie en technologie, om dan mensen te voeden met 'groenten' die gekweekt zijn op water, kunstmest en LED-verlichting.
He, dit past perfect binnen de toekomstige superagglomeratie!
GPS, drones, gentech, robots,... in land- en tuinbouw krijgen vrij spel. De boer wordt steeds nuttelozer. Familiale landbouw, en biolandbouw, komen door regelgeving schaakmat te staan. O wee de gezondheid van onze bodems en vervolgens onszelf.
Voor de meeste boeren met wie ik omga is het duidelijk: ze willen ons eruit, tenzij we perfect passen in de moules van de overheid:
De chemische staatsboerderij op het platteland, de hoogproductieve groentetechnoloog, en de korte-keten-bioboer dicht bij de stad om de 'bewuste' consument geen zorgen te baren.
Hier ben ik om die illusie te doorbreken.
Ik wil geen bioboer zijn omdat de overheid mij nodig heeft voor hun imago.
Ik ben niet die boer die er dan maar mee ophoudt en zijn land verkoopt voor een verkaveling, verkeersinfrastructuur, windmolen, natuurcompensatie...
Ook al dwingen ze ons, stoppen zullen we niet.
In de eerste plaats neem ik de rol aan van voedselvoorziener in onze gemeenschap. Dat doe ik hier op aarde.
Dit staat los van wat de overheid van mij wil.
Jarno Claeys - november 2022
Jarno is bioboer op een biologisch tuinbouwbedrijf in Pittem en volgde het Leertraject Bio- & BD-Landbouw bij Landwijzer.
Meer lezen over dit thema? Ook Thijs Boelens (bioboer op de Groentelaar) en Wim Moyaert (Boerenforum) schreven een gevat opiniestuk. Lees het hier.
Als vormings- en kenniscentrum voor de biologische landbouw vindt Landwijzer vzw het belangrijk om bij te dragen aan het maatschappelijk debat en om opinies te publiceren rond actuele thema’s en ontwikkelingen op het (raak)vlak van landbouw, natuur, milieu en voeding. Opinies die in de lijn liggen van de missie en visie van Landwijzer.
De auteur schrijft deze opinie in eigen naam en is verantwoordelijk voor de inhoud.
Reageren? Mag! Stuur je reactie/opinie naar: webmaster@landwijzer.be