Beginnerscursus Natuurlijk Imkeren 2024 (start Zulte) (VOLZET)

In deze opleiding leer je de principes van het natuurlijk imkeren kennen met respect voor de bij en het gehele ecosysteem waarin wij samen met haar leven. Je leert een divers scala aan mogelijkheden kennen die je zullen helpen bij je oriëntatie over welk soort imkerij je zelf wenst na te streven. 

De opleiding omvat theoretische lessen, observatie & waarnemingsoefeningen op de educatieve bijenstand en praktijkmomenten. Voor de observatie-, waarnemings- & praktijkoefeningen beheert Landwijzer VZW een educatieve bijenstand op de biologische boerderij De Zonnekouter (Zulte, Oost-Vlaanderen). Onze beleidsvisie op onze bijenstanden lees je hier.

We mikken erop dat je na 1 jaar met voldoende vertrouwen eventueel zelf kan starten met een eigen bijenvolk / bijenstand.

Deze beginnerscursus Natuurlijk Imkeren richt zich tot imkers in spé die willen starten als natuurlijk imker en weinig tot geen ervaring hebben in het natuurlijk imkeren. Gezien de diepgang en tijdsinvestering van de cursus zien we jouw deelname als een engagement. We polsen dit engagement in de inschrijvingsmodule door middel van een vragenlijst.

Deze cursus is NIET bedoeld voor reeds praktiserende of ervaren imkers die willen omschakelen naar natuurlijk imkeren. Voor zij die reeds ervaring hebben en via deze cursus willen omschakelen, raden we aan om contact op te nemen met de organisator om te bekijken of een deelname aan het eerste jaar tot de mogelijkheden behoort.
Dat kan door contact op te nemen via siebe.keirse@landwijzer.be of 0489 27 66 79 waar we je eerdere praktijk- en/of cursuservaring bespreken met als doel samen te onderzoeken of een deelname aan een beginnerscursus voor jou zinvol is.

Het natuurlijk imkeren is geen vage term waaronder een breed scala aan praktijken vallen . Het is een verdiepende manier van bijen ‘houden’, waarbij we kijken naar het grotere geheel (de bij, het ecosysteem, de bredere natuurlijke context) en ons niet enkel toespitsen op de taken van de imker of de opbrengst.
Hieronder een korte samenvatting van onze visie op het natuurlijk imkeren, die het kader vormt waarbinnen we deze beginnerscursus organiseren.
(!) Wie graag instapt in deze cursus, begrijpt & onderschrijft deze keuzes.

• We zien een imker als diegene die voor optimale omstandigheden zorgt om een bijenvolk op een bij-eigen en bijvriendelijke wijze te houden. We beschouwen de honingbij en een bijenvolk niet als een wild dier, maar als een gedomesticeerd insect dat  als een superorganisme leeft en de nodige zorg van de imker verdient.
• We imkeren in 1e instantie in functie van het behoud van de honingbijen en van de bestuiving die zij verrichten. De opbrengst van honing en andere bijenproducten is van secundair belang. Deze producten oogsten we slechts in evenwicht met de ontwikkeling en behoefte van het volk.
• We kiezen voor een brede genetische diversiteit in het bijenvolk en zo mogelijk voor streekeigen bijen.
• Voor de behuizing van de volken kiezen we voor natuurlijke, damp-open materialen en een bij-eigen volume waarin natuurlijke nest- en ratenbouw mogelijk zijn (liefst in één aaneengesloten ruimte). We maken gebruik van een kastsysteem waarbij honingafname en werkzaamheden in het volk kunnen gebeuren met een beperkte verstoring van het volk zodat de opbrengstvoordelen van het imkeren kunnen blijven bestaan binnen de grenzen van een evenwichtige afname van honing, was, stuifmeel en/of propolis.
• We beperken het aantal ingrepen in het volk & de kast én de aard ervan; we respecteren daarbij de integriteit van de individuele bij én het bijenvolk als geheel.
• We dragen zorg voor een goede standplaats van de bijenvolken met aanwezigheid van voldoende drachtplanten doorheen het seizoen. We vermijden transport van de volken en plaatsen ze in kleine groepen niet te dicht bij elkaar.
• We werken met een zoveel mogelijk natuurlijke vorm van vermeerdering van bijenvolken dmv zwermen of afleggers, die een eigen koningin ontwikkelen.
• We verstrekken geen andere voeding om afgenomen honing te compenseren. Indien bijvoederen nodig is, doen we dat bij voorkeur met andere honing van natuurlijke imkerij.
• We volgen de natuurlijke dynamiek van het volk (broed, zwermgedrag, climax-ontwikkeling, …) en verhinderen die niet. We staan natuurlijke bevruchting toe, natuurlijke keuze en ontwikkeling van de koningin, natuurlijk zwermgedrag.
• Op het vlak van gezondheidszorg voor bij & volk en mogelijke ziekten of plagen (o.a. varroa) kiezen we in eerste instantie voor een preventieve versterking van de immuniteit van bij én volk, natuurlijke symbiose in de kast met andere organismen en een goede monitoring. Indien nodig maken we gebruik van natuurlijke versterkings- of bestrijdingsmiddelen.

We combineren theorielessen met observatie- en waarnemingsoefeningen op onze eigen educatieve bijenstand. De leslocatie bevindt zich hier ook.
Op woensdag 13 maart 2024 starten we de beginnerscursus op de bio-boerderij De Zonnekouter (Vossenholstraat 9, 9870 Zulte).

Voor de behuizing van de bijen kiezen we voor een combinatie van Warré-kasten en Einraumbeutes.
Je zal gedurende de theorielessen ook andere types leren kennen. Maar op de bijenstand beperken we ons tot 2 type kasten.

Lesdag 1 : Kennismaking, samenstelling/dynamiek/warmtehuidhouding bijenvolk, leren waarnemen

op woensdag 13 maart van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 2 : Jaaroverzicht van de bij & drachtplanten

op woensdag 20 maart van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 3 : Imkermateriaal voor de beginnende imker, de solitaire bij

op woensdag 27 maart van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 4 : Inrichting standplaats, waarneming en observatie

op woensdag 17 april van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 5 : Bijengezondheid, Varroa, preventie, waarneming en observatie

op woensdag 24 april van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 6 : De zwerm als natuurlijk fenomeen

op woensdag 8 mei van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 7 : Bijenproducten & afgeleiden, kasttypes & waarneming en observatie

op woensdag 15 mei van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 8 : Historiek imkerij & kasttypes, waarneming en observatie

op woensdag 22 mei van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 9: Aziatische hoornaar, waarneming en observatie

op woensdag 5 juni van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 10: Inwintering, waarneming en observatie

op woensdag 19 juni van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

Lesdag 11: Evaluatie seizoen, wetgeving, honingtest, waarneming en observatie

op woensdag 11 september van 10 uur - 17 uur op De Zonnekouter.

* Breng lunch en kledij mee aangepast aan het weer: we zijn vaak buiten op de boerderij.

Het tweede jaar was een praktische vervolmakingsmodule met 8 praktijkdagen en werd gespreid over het bijenseizoen van maart tot en met september.
Aangezien de deelnemers reeds kunnen bouwen op de kennis uit het eerste jaar zien we deze lessen ook als samenkomsten die we voorzien van voldoende uitwisseling zodat opstartende imkers kunnen leren aan elkaar.

Door de gewijzigde overheidsfinanciering kunnen we het tweede jaar in haar huidige vorm niet meer verder zetten.
We denken intern na over een alternatief opdat begeleiding voor opstartende imkers alsnog mogelijk blijft.

Deze lesdagen zullen eventueel doorgaan van maart tot september 2025 op bio-boerderij de Zonnekouter in Zulte.

Ons docententeam bestaat uit 5 ervaren imkers die elk, via hun specialiteiten, een deel opnemen in deze cursus.
Afhankelijk van het jaar en de locatie is er één hoofddocent die doorheen het cursusjaar het geheel verzorgt. Het beheer van onze bijenstanden wordt verzorgd door 2 zorgimkers die deel uitmaken van dit docententeam. Op de lesdagen communiceren zij over de zorg die ze verleend hebben aan de bijen.

Tijdens de observatie- en waarnemingslessen is er steeds begeleiding door 2 lesgevers voorzien.

Inschrijven is momenteel niet meer mogelijk omdat de cursusreeks volzet is.
Wie zich wilt aanmelden op de reservelijst kan dit doen door een mail te sturen naar siebe.keirse@landwijzer.be

Heb je interesse in deze beginnerscursus maar passen deze locatie/data niet voor jou? Meld je aan als geïnteresseerde voor de volgende beginnerscursus Natuurlijk Imkeren 2025 in Zelem, en we houden je graag op de hoogte. 

Voor vragen kan je je steeds richten tot de cursusorganisator via siebe.keirse@landwijzer.be