Opinie: ‘Iedereen indexeert, mag de boer.in dat ook?'

De boer.inn.en uit het CSA-netwerk kwamen op twee momenten samen met Koen Dhoore om uit te wisselen over de vraag of en in welke mate de prijs van het oogstaandeel moet geïndexeerd worden. De opkomst was groot en verschillende gedeelde zorgen kwamen naar boven naar aanleiding van de huidige economische crisis. Welke prijscorrectie moet ik toepassen om als boer.in zelf met de maatschappij bij te blijven? Waar liggen de oplossingen om mijn product beschikbaar te houden/maken voor iedereen? Antoinette, die één van beide dagen aanwezig was, geeft haar kijk.

De energieprijzen zijn exponentieel gestegen, de lonen stijgen met 10 à 12%, net zoals de investeringskosten in machines en bouwmaterialen, goederen en diensten. De aanvoerketen naar het landbouwbedrijf rekent immers de stijgende energieprijzen en de loonindexering door.

De boer.in zelf ziet bijgevolg de kosten stijgen met 10 à 12%, voor goederen, diensten, investeringen en lonen van medewerkers.

De eindafnemer in België ziet zijn koopkracht, gemiddeld dan, behouden blijven door automatische loonindexering, waarbij onder andere de stijgende voedselprijzen ingerekend zijn. Sommige lonen werden al geïndexeerd, anderen pas in januari.

Als de boer.in de maatschappelijke en economische realiteit wil bijblijven, moet deze haar of zijn eigen verkoopprijs met eenzelfde grootteorde van 10 à 12% corrigeren. Elke correctie die lager ligt zal een verlies aan inkomen voor de boer.in tot gevolg hebben, of een immense bijkomende druk creëren om dit verlies ergens in de marges of in een (zoveelste) omslag van bedrijfsvoering en efficiëntie te gaan compenseren. Is het aan de boer.in om de stijgende prijzen en vooral de angst rond het duurder en onbereikbaarder worden van een degelijk leven in onze maatschappij op te vangen?

Het vraagt de boer.in lef, zelfzorg en zelfwaardering om ondanks de “nooit-meer-hongerstrategie” van het goedkoop houden van voedsel haar of zijn prijs te corrigeren naar de maatschappelijke standaarden en een eerlijk inkomen te trachten verkrijgen of behouden. Geen inkomen dat rijkdom nastreeft, of dan enkel de rijkdom om het werk te kunnen uitbesteden of delen als dat voor het eigen lichaam te veel wordt. Om een (adem)pauze te nemen in de winter om het hoofd even los te koppelen van het bedrijf, en misschien, na een leven hard zwoegen om mensen broodnodige voeding te verschaffen, een (degelijk) pensioen te genieten.

De vraag is of wij het lef en de bereidheid hebben die prijs te betalen?

Als we de bereidheid hebben maar we kunnen niet betalen omdat de loonkloof door de indexering gestegen is en wij moeten kiezen tussen het betalen van huur, energie of voeding, stoten we dan niet op de grenzen van de huidige organisatie van onze maatschappij? Is de tijd dan niet aangebroken om samen de basis te leggen van een andere? Eén waar de hoofdrol van de boer.in in het onderhouden van natuur, mens en samenleving erkend wordt, waar geen mens, dier of plant wordt uitgebuit of gediscrimineerd, waar gelijk wordt herverdeeld en ieder levend wezen een waardig bestaan kan leiden.

Groot- en kleinhandelaar, retailer, supermarkt, deelnemer, consument, vraag aan je boer.inn.en welk inkomen nodig is om hun ambacht uit te oefenen op een duurzame manier en erken hun recht om te indexeren. Wees integer genoeg om de correcte prijs hiervoor te betalen.

Volksvertegenwoordiger, vakbondsmedewerker, vzw- of ngo-medewerker, vertegenwoordig integer de belangen van degenen voor wie je het woord voert, luister naar hen, en help een nieuwe realiteit te creëren. Er is een alternatief, kapitalisme is ook slechts als een ideologie begonnen, kijk waar we nu staan.

Boer.in, laat je prijs met 10% stijgen, en wees tegelijk als mens mee verontwaardigd met eenieder over de ongelijkwaardigheid van ons economisch systeem. Je bondgenoten zijn overal, je buurboer.in, je afnemer, je overtuigde lokale ambtenaar of gemeenteraadslid, in de meest onverwachte hoeken. Laat je steunen, deel je angst, en verlies de hoop niet. Onzekere tijden zijn ook tijden van verandering, en verandering brengt soms mooie antwoorden op schijnbaar hopeloze vragen.